बऱ्याच लोवâांना पुस्तवेâ विवâत घेण्याचा छंद असतो. हा छंद जिवाला पिसे लावलेल्या वâाहींना पुस्तवेâ अभिमानाने चोरायचाही छंद असतो. पण वâाही लोवâ नुसतीच पुस्तवेâ विवâत घेतात, वाचत नाहीत आणि घरात पुस्तवâांचा ढीग मांडतात, इतवâा, वâी डोवंâ सुन्न होऊन जाईल, त्या व्यवäतीचं, तिच्या घरातील लोवâांचं व समाजमाध्यमातून ढिगारा शो वेâल्याने त्या व्यवäतीच्या प्रेंâड्सचं- एवâदम सुन्न डोवंâ- यावरून वâदाचित जपानी लोवâांनी अशा लोवâांना उद्देशून (ऊेल्ह्दव्ल्ल्) त्सुनडोवुâ हा शब्द शोधून वâाढला असावा. बऱ्याच प्रवâारच्या लेखवâ विचारवंतांनी
पुस्तवेâ जमवण्याच्या छंदाला खूप बॅण्डविड्थ खर्च वâरून ऑस्समनेसच्या पायरीवर ठेवल्याने हा छंद व्यासंगीपणाचे/विद्वत्तेचे एवâ लक्षण बनले आहे. वुâणी एखादे दुर्मीळ अथवा त्याच्या दृष्टीने `अत्यंत महत्वाचे’ पुस्तवâ ऑनलाइन शो वेâले वâी हे आहे माझ्यावâडे असे सांगताना बॉर्डरलाइन ऑरगॅसमीवâ आनंद होतो िंवâवा `हे मला हवेच हवे, म्हणजे हवेच’ असे स्वत:ला
आणि जगाला ठसवून व्यासंगपूर्तीचा निर्वाण हे लोवâ अनुभवतात असे ज्ञानी लोवâ सांगत असतात. पण हल्ली तंत्रज्ञान प्रसार व इतर मनोरंजवâ वâारणांमुळे पुस्तवâ वाचायला घेतले
वâी बोटे पाने स्वाइप वâरायला शिवशिवतात आणि बिनवाचीत पुस्तवâांचे ढिगारे समाजमाध्यमांवर झळवâत राहतात. वुâणी त्सुनडोवुâ लेखवâ, विचारवंत निवर्तल्यावर, वर्तमानपत्रात अशी बातमी देता येईल वâा? श्रीयुत पुस्तवâरावजी यांचे निधन झाले. ते पंचेचाळीस वर्षांचे होते, त्यांच्या मागे, पत्नी, एवâ मुलगा, दोन मुली आणि खूप बिनवाचीत पुस्तवेâ आहेत. तर हे असे आहे.
चिपवâो, आंदोलनातले लोवâ
ह्यांना यांच्यामागे चिपवâो म्हणून ओळखले जाते वâारण हे सगळीवâडे चिवâटण्याचा प्रयत्न वâरतात. हे लोवâ शवäयतो अष्टपैलू असतात. यांना वेगवेगळ्या उच्चभ्रूंच्या िंवâवा वâोणत्याही भ्रूंच्या गटाला चिवâटायला आवडते. संगीतातले यांना वâळते, व्रिâवेâटमधले
यांना वâळते, वâब्बडीr आणि पिपाणीवादनाच्या क्षेत्रातही यांना गती असते. वâविता हा तर यांचा खास विषय. नामवंत वâवी, चित्रवâार, नाटवâवâार यांना हे इंडिाqव्हज्युअली धरून असतात. चित्रवâला, नाटवâ, लघुपट, वâादंबरी आणि त्यातले जॉनर्स हे तर यांच्या डाव्या हाताचा मळ. शिवाय हे चित्रपटाचे दर्दी असतात. हे स्वत: दुसऱ्याबाबत वंâजूष असले फुवâट मिळालेली दारू यांना चांगलीच मानवते. हे लोवâ एथनिवâ वâपडे घालतात
आणि परदेशातल्या मित्र िंवâवा मैत्रिणीवâडून हिवâमतीने मिळवलेली शुद्ध चामड्याची एखादी तरी वस्तू बाळगतात. स्वत: अगदी टुवâार लिहितात पण मूल्यमापन मात्र सगळ्यांचे वâरतात. हे शवäयतो वेगवेगळ्या वâलासमूहात घुसून व्यावसायिवâ वâामे आणि फुवâटी प्रतिष्ठा पदरात पाडून घेण्यात पटाईत असतात. चित्रवâारांमध्ये हे साहित्याविषयी
बोलतात आणि वâवींमधे तारवâोव्हस्वâी वगैरेंविषयी. त्यामुळे प्रथमदर्शनी मंडळी यांच्या अष्टपैलूपणाने अचंबित होतात. पण नंतर स्वत:च्या नशिबाला दोष देतात- अचंबित झाल्याबद्दल. यांना प्रसिद्धी, पुरस्वâार आणि एनकॅशमेंट आवडत नाही पण मिळाली तर हवी असते. अशा लोवâांचे नाव वâालांतराने चिपवâो पडते.
लेडीज आणि जेंट्स अशा दोन्ही िंलगात हे लोवâ आढळतात…
सोसायटी सोशल्स आणि बाबूचे तोडगे-भाग ४
गेट आहे. गेटच्या आत पाा\वâग आहे. पाा\वâगच्या शेजारी रिव्रिâएशन हॉल. तिथ मुद्दाम एवäझोरा आणि कॅवäटस लावलेले आहे. आप्पातात्यांच्या सुनेची (`वेणी’ नाव तिचं – छानैनं नाव?)
गाडी तिथेच लावलेली असते. त्यांचे मित्र तात्याआप्पा समोरच राहतात. आज तिवâडून फार आवाज येत होते. खूप वâालवा चाललावता. आत्ता थांबेल मग थांबेल म्हणलं तर थांबायचं लक्षण दिसेना. बरं दोघं घट्ट मित्र. दोघांचेही आवाज चढलेले. दोघांच्या बाजूला पाचदहा पाचदहा समर्थवâ जमलेले. लतादीदींचा आज वाढदिवस म्हणून गाणेप्रेमींनी रिव्रिâएशन हॉलमध्ये वेâवâ वâापायला ठेवलेला. सगळं भयंवâर मंगलमय चाललंवतं पण नेमवंâ तात्याआप्पांना दीदींचं `ए मेरे वतन वेâ लोगो’ लावायची बुद्धी झाली आणि आप्पातात्यांचं पित्त खवळलं. वâारण त्यांना लावायचं होतं `सागरा प्राण तळमळला’. दोघांची आणि दोघांच्या समर्थवâांची जोरदार जुंपलीच होती जणू. बरं दोघंही तगडे लताप्रेमी. त्यामुळे एवâदम टफ. वâोणाला हार जाणाऱ्यातले नाही. वâोणाची डाळ शिजू देणाऱ्यातले नाही. एवâमेवâांना अर्बन नक्षल आणि भवäतगणंग म्हणण्यापर्यंत दोन्ही बाजूंची मजल गेली.
प्रवâरण हातघाईवर येऊन वेâवâचा सत्यानाश होऊ नाही म्हणून सिवäयुरिटीचे संजय तिवारी आणि
राजू बलवâवडे दोघंही वॉचमन मधूनमधून व्यावूâळ होत होते. शेवटी बाबूने एवâ अफलातून
शक्कल वâाढली. त्याने सुचवले वâी आप्पातात्यांनी `ए मेरे वतन वेâ’ लावण्याआधी सावरवâरांना मरणोत्तर भारतरत्न मिळाल्याबद्दल सरवâारचे आधीच आभार मानण्याचा ठराव मांडावा
आणि तात्याआप्पांनी तो प्रस्ताव स्वत:च्या सहीनिशी थेट महामहीम राष्ट्रपतींवâडे शिफारसीसाठी पाठवून `सागरा प्राण…’ लावावे. अशाप्रवâारे दीदींचे अभिनंदन वâरून वेâवâ वâापावा. या सूचनेनंतर दहा मिनिटांत घटनास्थळ रिवâामे झाले. इतवेâ भारी असतात बाबूचे तोडगे!
– लोवâासांगे सहनिवास सोसायटी, पर्ल अॅण्ड सारा डेव्हलपर्स.
रतन सोमण-पार्कर, वेâम टू हिज ग्रॅनीज् वंâटरी इन २०३०.
वरून वâाड्यापेट्यांचे ढीगच्या ढीग वाटतील अशा एवâसारख्या इमारतींचे अफाट वाळवंट बघून `श्रीमद नथ्थुरामय्या आंतरराष्ट्रीय विमानपत्तन प्राधिवâरण’च्या भव्य विमानतळावर उतरताच दोन गदाधारींद्वारे त्याची रवानगी एवâा मोठ्या पॅव्हेलियनमध्ये झाली आणि त्याला
२०४ हा नंबर देण्यात आला. इथून पुढे वâाही दिवस अभ्यागत व्रâ. दोनशेचार हीच रतनची
ओळख असणार होती. रतनला घेण्यासाठी त्याचे व्हेंडर योगीराम विवेवâरसायन संवर्धनचे विपणन व्यवस्थापवâ श्री.अ.स.वâ.२.ब.१७६. नावाची व्यवäती येणार होती. ह्या देशात माणसांना नावे देण्याची पद्धत बंद होऊन वैâवâ वर्षे लोटली होती. आता माणसांना, स्त्री असो
वा पुरुष, त्यांना नंबरने ओळखले जाते. थोडा वेळ वाट बघून त्याने खिशातून मोबाईल वâाढला
आणि श्री. सतरासाठ यांना फोन लावला. बटण दाबताक्षणीच स्व्रâीनवर अक्षरे झळवâली
`आपला हातसंच प्रतिबंधित आहे. वृâपया जवळच्या ताई िंवâवा दादाशी संपर्क वâरा.’ रतनने
इवâडेतिवâडे बघताच अनाऊन्समेंट झाली `टोवâन व्रâ.दोनशेचार वृâपया उजव्या बाजूच्या खिडवâीवर
संपर्क साधा’. रतन त्या रांगेत उभा राहिला. आजूबाजूचे ताई-दादा विमानतळावर गरबा
आणि ढोल पथवâाचा सराव वâरत होते ते बघता बघता दोन तास चुटवâीसरशी गेले आणि
रतनचा नंबर आला. खिडवâीताईने मंजूळ आवाजात विचारले `वâोणाला फोन लावायचा आहे?’ रतन उत्तरला `व्हेंडरला. श्री. सतरासाठ यांना’. असे सांगताक्षणीच खिडवâीताई मागे वळून
गायब झाली आणि अवघ्या दीड तासात झटवâन परत आली. तोपर्यंत वेदवâालीन ऋषी
बाबा देवमुनीराज यांचे खूप मनोरंजवâ व्याख्यान मोठ्या स्व्रâीनवर चालू होते. ते बघत बघत पॅव्हेलियनमधले रतनसारखे अडीचेवâ हजार उतारू वâपालभाती वâरू लागले. रतनला
ते बघत उभ्या उभ्याच डुलवâी लागली. `याला स्तंभशवासन म्हणतात’ असे एवâा मंजूळ भाषेत बोलणाऱ्या गोड दादाने जवळ येऊन वâानात सांगितले. अध्र्या तासाच्या आत वâरारी
खिडवâीताईने निश्चयी चेहेऱ्याने रतनला सांगितले वâी, त्याला घ्यायला येणारे श्री. सतरासाठ हे वरिष्ठांनी जलपानासाठी बोलवल्याने वरिष्ठ वâार्यालयात गेले आहेत आणि त्यामुळे येऊ शवâणार नाहीत. रतन वâाहीसा आनंदानेच बाहेर आला, वâारण ह्या देशात आनंदाशिवाय वâोणत्याच भावनेला परवानगी नव्हती. वâमी आनंद, जास्त आनंद, जास्त वâमी आनंद, वâमी जास्त आनंद, वâमी वâमी आनंद, जास्त जास्त आनंद अशा उपभावनांना परवानगी असली
तरी मुख्य भावना आनंद हीच हवी. याशिवाय द्वेष नावाच्या भावनेलाही परवानगी होती, पण
त्याचा वâोटा सरवâारी संघटना ठरवून देत असे. तो विशिष्ट वâालावधीपुरता आणि विशिष्ट गोष्टींविरुद्ध वापरण्यासाठीच असे आणि त्याचे आरटीओसारखे लायसन्स वâाढावे लागे. गंमत म्हणजे वाहन चालवायला मात्र ह्या देशात परवाना लागत नाही. बाहेर पडताच सर्वत्र वâाड्यापेट्यांसारखे मनोरे मनोरे. सगळे रस्ते सारखे. मोटारी फारशा नाहीच. आहेत त्याही सगळ्याा एवâाच रंगाच्या. एवâाच मेवâच्या. एवâाच डिझाइनच्या. एवâाच वंâपनीच्या. एवâच मॉडेल. ह्या देशात वेगवेगळी शहरे नाहीत. सगळं मिळून एवâच शहर. आणि तेही मेट्रोने जोडलेलं. लोवâांना वाहनांची गरज वâमी पडते, वâारण लोवâांच्या घराघरातून मेट्रो गेलेली आहे. सगळ्यांची घरेसुद्धा आतून मेट्रोने जोडलेली. इतवâी मेट्रो आहे इथे. बाहेर पडताक्षणीच रतनला एवâा मोटारवाल्याने हात वâरून थांबवले. रतनने नाव सांगताच, मोटारवाल्याने बसा म्हणून सांगितले. श्री. सतरासाठ हे वरिष्ठांवâडे जातो म्हणून सांगून ज्या बारबालातार्इंवâडे बसले होते तिथे आणून सोडले. रतन थक्क. मोटारचालवâ म्हणाला तुम्ही समजता तसे आम्ही वâाही नुसते कॅबचालवâ नव्हे. आमच्यावâडे तसे नुसते वâोणीच असत नाही. आम्ही संघटनेचे वâार्यवâर्ते. आम्हाला खास हे चालवâाचे वâाम दिलेले असते. शहरात वâोण येतंय वâोण वुâठे जातंय हे नोंदवण्यासाठी सरवâारने ही सोय वेâलेली आहे. त्यामुळे इथे वâोणीच हरवत नाही आणि हरवलं तर वâोणीच सापडत नाही!! एंजोय …. वâथा समाप्त!!